Cengiz Bektaş

Cengiz Bektaş
26 Kasım 1934'te Denizli'de doğdu. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde 3 yıl mimarlık eğitimi gördü. Ardından Almanya'ya gitti. Münih Teknik Üniversitesi'nden mimar olarak mezun oldu. Almanya'da mimarlık ve şehircilik alanında uzmanlık çalışmaları yaptı. 1962'de Türkiye'ye dönüşünde Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat İşleri Mimarlık Bürosu'nda çalışmaya başladı. Ardından ortak bir mimarlık bürosu kurdu. Daha sonra kendi bürosunu açtı. Ankara'daki bir yüksekokulda öğretim görevlisi olarak da çalıştı. Mimarlıkla ilgili deneme ve inceleme yazıları var. Şiirin yanısıra deneme ve gezi yazıları yazdı. Çağdaş yaşamdan yola çıkan, toplumun kültür biriminin bilincinde, özden çıkarak biçimlenen bir şiire yöneldi. Şiirlerinde yer yer motif olarak kullandığı Anadolu kültürlerinin bir bütün oluşturduğunu vurguladı. 1999'da Türkiye Yazarlar Sendikası Genel Başkanlığı'na seçildi. Doğa ve insan temasını işleyen şiirlerinde yalın bir dil kullanmaya özen gösterdi.

Almanya'da girdiği iki yarışmada ödül aldı.
Türkiye'ye dönünce (1962-63) ODTÜ Mimarlık Bürosu yöneticiliği yaptı.
1963'de Ankara'da serbest mimarlığa başladı.
Yanlızca altı yıl süreyle (1963-69) yarışmalara girdi. 25 ödül kazandı.
Cumhuriyet Dönemi mimarlık tarihi örnekleri arasında sayılan yapılar gerçekleştirdi.
Türk Dil Kurumu Binası ile 1988 (Yapı dalı) 1. Ulusal Mimarlık Ödülü;
Haliç'de Bir Taş Odanın Kitaplık olarak Onarımı ile 1992 (Yapı Dalı-Koruma Sanatı) 3. Ulusal Mimarlık Ödülü aldı.
Akdeniz Üniversitesi (Antalya) Sosyal-Kültürel Özek yapısıyla Ağahan Ödülünü (2001) kazandı.
Ayrıca kendisine;
1968 Türk Dil Kurumu Araştırma-İnceleme Dalı Ödülü
1970 TRT Tek Şiir Başarı Ödülü
1970 TRT Kısa Film Ödülü
1992 Denbir Kültür ve Sanata KatkıÖdülü
1996 Abdi İpekçi Özel Ödülü
1998 Serbest Mimarlar Derneği Eğitim Ödülü
2003 Truva Şiir Ödülü
2004 Didim Onur Ödülü verildi.
2005 Uluslararasy Ovidius Şiir Ödülü (Romanya)
2007 C.A. Kansu Şiir Ödülü
Uluslararası PEN Türkiye Bölümü 2. Başkanlığı
6 yıl Türkiye-Yunanistan Dostluk Derneği Başkanlığı, 6 yıl Türkiye Yazarlar Sendika Başkanlığı yaptı.
ABD'de, Makedonya, Almanya'da Mimarlık okullarında konuk hocalık yaptı.
Anadolu Üniversitesi'nde (Eskişehir), Trakya Üniversitesi'nde, Marmara Üniversitesi'nde dersler verdi.
Mimar Sinan Üniversitesi'nde de dokuz yıldır öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır.
Mimarlıkla, kültürle ve edebiyatla ilgili sayısız seminere, konferanslara katılan, bildiriler veren, incelemeler, denemeler yayımlayan Cengiz Bektaş, bir Denizli gazetesine yazdığı fıkralarla yazı yaşamına girdi (1950).
D.G.S.Akademisi'ndeki bir şiir yarışmasında birincilik kazandı (1954).
Fazıl Hüsnü Dağlarca, Türkçe Dergisi'nde (1960) onun ilk şiirlerini yayımladı.
Şiirleri onbeş dile çevrilmiştir.

Eserleri
Şiir:
Şiirlerini 1960'da ilk kez Fazıl Hüsnü Dağlarca, "Türkçe" dergisinde yayınladı.
"Kişi" (1964),
"Akdeniz" (1970, 1981, 1984),
"Mor" (1974, 1979, 1986),
"Yer Deli Gök Deli" (1976),
"Yeryüzünün Yüreği" (1978),
"Sappho" (çeviri Azra Erhat'la birlikte 1978, 1983,
1999),
"Zeytinli Fırın Sokağı" (1981),
"Güz Ey" (1983), "Dört Kişiydiler Bir de Ben
"Dört Kişiydiler Bir de Ben - Ustalarım" (1984),
"Fide" (1987),
"Onu Birden" (1990).
"Dışların İçi" (1994),
"Poems by Cengiz Bektaş" (1997 Amerika),
"Mor" (1998),
"Su Belleği" (1998),
"Su Gölgesi" (2001),

Deneme :
"Mimarlıkta Eleştiri" (1967,1995,2001), (1968 Türk Dil Kurumu Ödülü.)
"Bedri Rahmi Nakışlı Bir Deneme "(1975 - 1984),
"Benim Oğlum Bina Okur"(1980,1996,2001),
"Duvarların Dışı da Senin" (1982, 1987, 1991, 1996,2001),
"Yuva mı Mal mı?" (1983, 1996,2001),
"Kimin Bu Sokaklar Bu Alanlar Kentler?" (1987,
1996,2001)
"Kent" (1996),
"Kültür Kirlenmesi" (1996),
"Türk Evi" (1996),
"Yaşama Kültürü" (1996),
"Hoşgörünün Öteki Adı: Kuzguncuk" (1996),
"Ev Alma Komşu Al" (1996),
"Bak Bak Desinler" (1998),
"Kentli Olmak ya da Olmamak" (1999),
"Akdenizli Ozanlar" (1999),
"Barış Sofrası" (2001).


Mimarlık Üzerine İnceleme :
"Koca Sinan" (1968),
"Halk Yapı Sanatından Bir Örnek:Bodrum," (1977,
1996),
"Antalya" (1980),
"Babadağ Evleri" (1987, 1991),
"Kuşadası Evleri" (1987, 1991),
"Şirinköy Evleri" (1987, 1991),
"Akşehir Evleri" (1987, 1991),
"Koruma Onarım" (1993,2001),
"Mimarca Mermer" (1993),
"Kuş Evleri" (1994),
"Selçuklu Kervansarayları" (1999),
"Halk Yapı Sanatı" (2001),

Çocuk Kitapları :
"Koca Rıza" (1981),
"Çizmeli Kedi (Çeviri 1981),
"Sevgiyle Yap (1981, 1997),
"Ebemevi " (1981, 1997),
"Sevgiyle Yap" (1981, 1997),
"Usta ile Çırak" (1981, 1997),
"Çağıl Nasıl Mavi Oldu?" (1999)




ADSIZ


Penelope olmadı hiç
Gece gündüz aç susuz dokudu da
Yanıp kurtulacaktı Jan Dark olsa
Yirminci yüzyılda
Orta çağda doğan
Karcı dağın karlı yamaçlarından
Bütün eve odun çeken
Gelin
Şirinköylü
Kar çatlağı ayaklarını
Bastırırdı duvara her gece

Niobe değildi
Kübele'nin dişiliğine değmemişti
eli
Muskacıdan muskacıya umut
Yatır dallarına çaput
Hiç doğurmadı
Yılan olsa emzirecek göğsü
Sızlayarak
Her gece
Her gece kardan soğuk söze yenik

Andromake hiç olmadı hiç
Seyretmedi erkekliği surlardan
Savaşı birlikte tarlada
Ağayla ve devletli
Açlığı omuz omuza
Akmaz arıkları orta çağın
Yirminci yüzyılda bile
Şirinköy'den gelinlerden gelinle de

Paylaşmaya gelmişti
Acıyı ve sevgiyi
Antigone değildi
Sonuna dek
Kendi öldürmedi kendini

Yatıyor odanın ortasında
Çıplak tabanları örtünün dışında
Yarık yarık
Gömülmeye bile gün dönünce
Kalkıp kendi gidecek gibi
EKİNİ ÜRETMEK


Ana tanrıçanın
birbirini üzerine dopdolu
memeleri
doğurgan karnı
açık yuvarlak iki dizi
Emeğimizdir

Bu emek
Ekindir
Bizim ekinimiz

Bu üreten
Bu gülü tutmayı bilen
Emekçinin ekini

Üretiriz
Anamızın ak sütü
Üretmek ekinimizdir
Ekini üretmeyi biz biliriz

HER YERDEN GELİYORUM


Suya uydum
Bıraktım ışığa kendimi

Günün sonu
Hüzünse hüzün
Her şey parmak ucu
Yanıbaşımda

Ağırlığım bitti
Yere değmiyorum

Mora varış buluşma
Her yerden geliyorum

Artık hep gelirim.